18+

Проект «Байтақ жер»: успехи и перспективы развития в туризме Акмолинской области

Иллюстративное фото Pexels с сайта Pixabay

Итоги реализации ІІ сезона проекта «Байтақ жер» озвучила на заключительной пресс-конференции команда Фонда Евразия Центральной Азии, реализующая проект при поддержке компании «Шеврон» с 2022 года. Проект «Байтақ жер» направлен на развитие эко-, этно- и агротуризма на сельских территориях Акмолинской области.

– С октября 2023 по август 2024гг участники нашего проекта продемонстрировали выдающиеся результаты по своим направлениям деятельности. Мы гордимся, что благодаря обучающей и менторской программам, а также беспроцентному займу в поселке Акмол на базе QAZAQ UY этнограф Алтынай Танибергенова наладила отечественное производство казахских юрт. Многодетная мама Эльвира Мукашева из Кокшетау сертифицировала производство крафтовых сыров из особо вкусного акмолинского молока. А Фарида Елеусизова из Аккольского района смогла переориентировать форелевое хозяйство «Красный горняк» на семейный отдых и автоматизировать часть процессов. И если владельцы действующих бизнесов увеличили прибыль на 15-50%, то вновь открытые бизнесы принесли своим хозяевам миллионную прибыль за считанные месяцы, – поделился достижениями некоторых бизнесменов директор ФЕЦА Ринад Темирбеков.

Каждый из 9 победителей конкурса займов индивидуален и кейс каждого достоин самого пристального внимания. Ведь менее чем за полгода после проведения конкурса займов бизнесы преобразились. Елдос Оспанов из Ерейментауского района впервые начал развивать диджитал-профайл своего бизнеса и основал Carp club TOYGANKOL, занимается организацией республиканского турнира по карпфишингу на пояс Богенбай батыра. Владелица базы отдыха «Лагуна Акколь» из одноименного района Галия Искакова облагородила территорию базы отдыха и внедрила новые виды услуг: теперь у нее вдвое больше клиентов чем ранее. Аналогичному примеру последовал и владелец глэмпинга «Лес и звезды» Қанат Төкесбай из района Биржан Сал. Жума Нургалиева смогла масштабировать программу «АUYL-PARK» по агротуристскому бизнесу для семей с детьми в селе Енбек близ столицы и вывести стартап на прибыль. Ляззат Батыркожа, например, начала строительство всесезонной экосистемной зоны отдыха «Seven Hills» с упором на горнолыжный и агротуризм на принципах ESG близ г. Астана. А Баян Сковородникова открыла безалкогольную зону отдыха на берегу оз. Зерен ORDA ZEREN с фокусом на применение экотехнологий по обращению с отходами.

Не ограничиваясь менторской и финансовой поддержкой участников, команда проекта «Байтақ жер» провела исследование факторов, сдерживающих развитие туризма в Акмолинской области. Рекомендации, полученные по его завершению, помогут местным исполнительным органам эффективнее решать существующие проблемы отрасли.

– Понятие «экотуризм» уже укоренилось в мировой туристской индустрии и появился спрос на устойчивый туризм. Однако результаты исследования показывают, что как такового продукта устойчивого туризма в Казахстане нет, у нас он практически не сформирован, даже понятийно не определен. Мы поддерживаем идею реализации комплексного плана, где все заинтересованные стороны будут работать командно и профессионально. В такую модель мы верим и готовы принять самое активное участие в ее реализации, – отметила партнер проекта – исполнительный директор туроператора «Компас» Яила Кадырбекова.

Всего за два сезона проекта «Байтақ жер», ставшего ответом на вызовы, с которыми столкнулась туристская отрасль Казахстана в пандемийный и послепандемийный период, в проекте приняло участие свыше 80 человек. Они прошли онлайн-обучение и инкубационные программы офлайн. В результате 3 главы НПО с социальной направленностью получили гранты до 5 млн тенге, а 12 бизнесменов – беспроцентные займы от 2 до 7 млн тенге сроком на 2 года на развитие своего дела; все они стали участниками менторских программ.

"Байтақ жер" жобасы: Ақмола облысының туризміндегі жетістіктері мен даму перспективалары

Орталық Азия Еуразия Қоры «Шеврон» компаниясымен серіктестікте 2022 жылдан бері жүзеге асырылатын «Байтақ жер» жобасы ІІ кезеңінің жетістіктері қорытынды баспасөз конференциясында жарияланды. «Байтақ жер» жобасы Ақмола облысындағы ауылдық жерлерде эко-, этно-, агротуризмнің дамуына бағытталған.

– 2023 ж қазаны мен 2024 ж тамызы аралығында қатысушыларымыз қол жеткізген қомақты жетістіктерді мақтан тұтамыз. Оқыту, менторлық бағдарламаларға қатысып, пайызсыз қарызға ие болған Ақмол кентінің тұрғыны – этнограф Алтынай Тәңірберген QAZAQ UY бизнесі негізінде отандық киіз үйлерді өндіре бастады. Көкшетауда тұратын көп балалы ана Эльвира Мұқашева дәмі ерекше ақмолалық сүттен өндірілетін ірімшіктерді сертификаттады. Ал Ақкөл ауданында орналасқан «Красный горняк» бақтақ шаруашылығының иесі Фарида Елеусизова ісін отбасылық демалысқа бағыттап, үрдістердің бір бөлігін автоматтандырды. Бизнестері жұмыс істейтін иелер табыстарын 15-50%-ға ұлғайтқан болса, жаңа ашылған туристік нысандар иелеріне саналған айлардың ішінде миллиондаған табыс әкелген екен, – деп, ОАЕҚ директоры Ринад Темирбеков кейбір кәсіпкерлердің жетістіктерін атап өтті.

Қарыздар байқауының әрбір жеңгенімпазы ерекше және әрбіреуінің жобасы жоғары бағалауға лайықты. Себебі, қарыздар байқауы жарты жыл өтпей-ақ кәсіпкерлер істерінде түпкі өзгерістер жасап үлгерді. Ерейментау ауданынада жұмыс істейтін Елдос Оспанов бизнесін диджитал салада дамытып, Carp club TOYGANKOL негізін салып, Бөгенбай батыр белбеуіне арналған тұқы аулаудан республикалық жарыс ұйымдастыруда. Аттас ауданда орналасқан «Лагуна Акколь» демалыс базасының иесі Ғалия Ысқақова база аумағын абаттандырып, жаңа қызметтерді енгізді – бұның арқасында демалушылардың саны екі есе артқан екен. Ұқсас іс-әрекеттерді Біржан сал ауданындағы «Лес и звезды» глэмпинг иесі Қанат Төкесбай жасады. Жұма Нұрғалиева астанаға жақын орналасқан Еңбек ауылындағы балалы отбасыларға арналған «АUYL-PARK» агротуристік бағдарламасын кеңейтіп, жаңа ашылған ісінен табыс көре бастады. Ләззат Батырқожа Астана қ. маңында орналасқан ESG тұжырымдамаларына негізделетін «Seven Hills» жыл бойы қызмет көрсететін тау-шаңғы мен аграрлық экожүйелік демалыс зонасының салынуын бастады. Баян Сковородникова болса, Зерен көлі жағасында алкогольсіз, экотехнологияларды қолдануға бағытталған ORDA ZEREN демалыс зонасын ашты.

Менторлық пен қаржылық қолдаумен шектелмей, «Байтақ жер» жобасының командасы Ақмола облысында туризмді бәсеңдететін факторларды зерттеді. Зерттеудің негізінде шығарылған кеңестер жергілікті атқарушы органдарға туризм саласының мәселелерін тиімді шеше алуына өз септігін тигізеді.

– «Экотуризм» ұғымы әлемдік туристік индустрияда кеңінен таралып, тұрақты туризмге сұраныстың өсуіне әкелді. Дегенмен, зерттеудің нәтижелері Қазақстандағы тұрақты туризм өнімінің жоқтығын, құрылмағанын әрі нақты анықталмағанын көрсетеді. Біз қызығушылығы бар барлық ұйымдардың кәсіби әрі топта жұмыс істеу негізінде кешенді жоспарды құрастыру идеясын қолдаймыз әрі оны жүзеге асыруға белсене араласуға дайынбыз, – деді жоба серіктесі – «Компас» туроператорының атқарушы директоры Яила Кадырбекова.

Пандемия мен пандемиядан кейінгі кезеңдерде Қазақстанның туризм саласы кездестірген қиындықтарға жауап ретінде ойластырылған «Байтақ жер» жобасына екі кезеңнің ішінде 80-нен астам адам қатысты. Олар онлайн оқытудан өтіп, офлайн инкубациялық бағдарламаға қатысты. Нәтижесінде әлеуметтік 3 ҮЕҰ басшысы 5 млн теңгеге дейінгі гранттарға ие болды. Ал 12 бизнес иесі өз жобаларын іске асыруға 2-7 млн теңге мөлшеріндегі екі жылға дейін пайызсыз қарыздарды алып, менторлық бағдарламаға қатысты.